Print bookPrint book

Eitic agus Tusa

Suíomh: UniCampus
Cúrsa: Sábháilteacht, Slándáil agus Eitic Dhigiteach
Book: Eitic agus Tusa
Printed by: Aoi Úsáideoir
Date: Tuesday, 21 October 2025, 9:32 AM

Table of contents

1. Ag deimhniú go bhfuil ardchaighdeán d’eitic dhigiteach ann

Chun deimhniú go gcoimeádann d’eagraíocht ardchaighdeán d’eitic dhigiteach, ba chóir duit cód eitice a bhunú a chlúdaíonn na gníomhaíochtaí ar líne uilig de chuid na heagraíochta.

Is túsphointe maith iad treoirlínte eiticiúla Bowen:

  1. Be fair and prudent
  2. Avoid deception 
  3. Maintain dignity and respect
  4. Eschew secrecy
  5. Is it reversible?
  6. Be transparent
  7. Clearly identify 
  8. Rational analysis
  9. Emphasise clarity 
  10. Disclose
  11. Verify sources and data
  12. Establish responsibility 
  13. Examine intention
  14. Encourage the good 
  15. Consistency builds trust 
Tá forbairt déanta ar gach ceann de na treoirlínte anseo. Nó is féidir leat páipéar Bowen a léamh anseo.

Tagairt: 
Bowen, S. (2013) Using Classic Social Media Cases to Distill Ethical Guidelines for Digital Engagement, Journal of Mass Media Ethics, 28(2), pp. 119-133. 


2. Ag deimhniú go bhfuil ardchaighdeán d’eitic dhigiteach ann (ar lean)

Gach uair a thosaíonn tú nó d’eagraíocht ar thionscnamh nua tá sé tábhachtach suí síos agus machnamh a dhéanamh ar impleachtaí eiticiúla an tionscnaimh sin.  

Is féidir le The Ethics Canvas (view interactive online version here) é seo a dhéanamh duit. Is uirlis chomhoibríoch í chun cabhrú leat ceisteanna eiticiúla an tionscnaimh a shamhlú agus a réiteach. 

The Ethics Canvas, version 1.9. | Download Scientific Diagram

Is féidir leat leagan PDF a íoslódáil agus breathnú ar an lámhleabhar anseo.


Breathnaigh air agus tosaigh ag pleanáil!

3. Aincheisteanna Eiticiúla

Níl sé éasca nuair is gá duit dul i ngleic le haincheist eitice agus ar ndóigh, tá gach cás difriúil. É sin ráite, tá roinnt ceisteanna le cur san áireamh gur féidir cabhrú leat an cinneadh ceart a dhéanamh:  

  1. An bhfuil dóthain fírice agat chun an cás a thuiscint? M.sh fianaise chrua seachas bheith ag brath ar chúlchaint nó ráflaí?
  2. An féidir leat níos mó eolas a fháil chun do thuiscint faoin gcás a fheabhasú?
  3. An gceapann tú go bhfuil aon dlíthe á briseadh? 
  4. An bhfuil cód eitice ag d’eagraíocht? Má tá, an bhfuil tú sásta go bhfuil an cód á leanúint?
  5. An bhfuil baol ann go ndéanfar damáiste do cháil na heagraíochta má ghlacann tú an cinneadh seo? An mothófá míchompordach dá gcuirfí é seo i bpáipéar nuachtáin mar shampla?
  6. Conas a mhothaíonn tú go pearsanta? An bhfuil tú compordach agus tú ag glacadh cinneadh mar seo?